Dış Ticaret Müsteşarlığı’ndan alınan bir yazıda, ABD’nin 1974 yılından itibaren, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerden gerçekleştirilen ithalat için ABD pazarına gümrük vergisiz giriş imkanı tanıyan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemini (GTS) uyguladığı, söz konusu sistemin, 2009 yılı itibariyle, ülkemiz de dahil olmak üzere 131 ülkeye, sekizli GTİP bazında yaklaşık 5 bin kalem mal için ABD pazarına gümrüksüz giriş imkanı tanıdığı ve anılan ülkeye 2009 yılında gerçekleştirilen toplam 3,7 milyar ABD doları tutarındaki ihracatımızın %17,7’lik kısmına tekabül eden, 698 değişik üründe 644 milyon ABD Doları değerindeki ihracatımızın GTS kapsamında gümrük vergisiz olarak yapıldığı, diğer taraftan, GTS kapsamında yer alan ve ABD’ye sıfır gümrük vergisi ile pazara giriş imkanına sahip bazı ürünleri ihraç eden firmalarımızın, çeşitli nedenlerle bu programdan yararlanamadığının bilindiği, yapılan hesaplamalara göre, 2009 yılında ABD’ye yaklaşık 115 milyon dolar değerindeki ihracatımız, GTS kapsamında gümrük vergisiz ABD pazarına girme imkanına sahip iken, ihracatçılarımız tarafından anılan sistemden yararlanmaya yönelik girişimde bulunulmadığı için, söz konusu imkandan yararlanamadığı ve bu nedenle, ABD’ye ihracatta söz konusu firmalarımızın yaklaşık 4 milyon ABD Doları ek vergi yükümlülüğü altına girdiği, Müsteşarlığımızca yapılan inceleme sonucunda, bu imkandan yararlanmayan başlıca sektörlerin; makine (gaz türbinleri için aksam ve parçalar, sıhhi tesisat aletleri vb.), optik aletler, mobilya aksam ve parçaları (menteşeler vb.) ve elektronik (distribütörler ve ateşleme bobinleri) olduğunun tespit edildiği bildirilmektedir.
Yazıda, ilgili ABD mevzuatlarına göre, GTS’ye dahil bir ürünün söz konusu sistemden yararlanmasının otomatik bir işlem olmadığı, dolayısıyla, anılan sisteme dahil bir ürün ABD’ye ihraç edilirken, ithalatçı tarafından doldurulacak olan Gümrük Beyannamesi 27.sütuna, ürünün GTS’den faydalandığını gösterir ”A” harfinin girilmesinin büyük önem arz ettiği, GTS’den daha fazla yararlanmalarını teminen tüm ihracatçılarımıza, ABD GTS ile ilgili aşağıda yer alan bilgilerin hatırlatılmasında fayda görüldüğü ifade edilerek, GTS’den faydalanmak isteyen ihracatçılarımızın öncelikle ABD’ye ihraç edecekleri ürünün GTS kapsamında yer alıp almadığını, ABD Ticaret Temsilciliği internet sayfasında (http://dataweb.usitc.gov/scripts/gsp/gsp_tariff.asp )yer alan arama motorunu kullanarak öğrenmeleri gerektiği belirtilerek, ABD’ye gerçekleştirecekleri ihracatta anılan Sistemden faydalanması mümkün olan ihracatçılarımızın dikkat etmesi gereken hususların;
- ABD Gümrük Tarife Cetvelinde yer alan ilgili satırda “A” ya da “A*”ibaresinin yer alması, (http://www.usitc.gov/tata/hts/bychapter/index.htm )
- Ürünün, Türkiye’de üretilmiş veya yetiştirilmiş olması ya da söz konusu üründe yerli katkı payının %35’ten yüksek olması,
- Ürünün, Türkiye’den doğrudan ithal edilmesi ya da üçüncü bir ülkeden geçmek kaydıyla ABD’ye gelecekse mühürlü bir konteynır içinde ABD’ye ulaşması,
- Son ve en önemli husus olarak, tüm bu özelliklere haiz ürünleri ABD’ye ihraç ederken, ithalatçı tarafından doldurulacak olan Gümrük Beyannamesi 27. sütuna, ürünün GTS’den faydalandığını gösterir “A” harfinin girilmesi, (Bu husus ticari işlemler esnasında mutlaka hatırlatılmalıdır.)
şeklinde sıralanabileceği belirtilmektedir.
